Neumorphism, Glassmorphism i inne trendy: Kiedy stosować, a kiedy uważać?

Świat UI Designu nigdy nie stoi w miejscu. Co chwilę pojawiają się nowe style, estetyki i mody, które zdobywają serca projektantów i użytkowników. Od płaskiego designu po skeuomorfizm, od minimalizmu po bogate gradienty – widzieliśmy już wiele. Dziś przyjrzymy się dwóm stosunkowo nowym, ale bardzo popularnym trendom: Neumorphismowi i Glassmorphismowi. Omówimy ich charakterystykę, zastanowimy się, kiedy warto je zastosować, a kiedy lepiej zachować ostrożność, by nie zaszkodzić użyteczności i dostępności naszych interfejsów.

Dlaczego trendy w UI są ważne?

Trendy w UI odzwierciedlają ewoluujące technologie, preferencje estetyczne i to, jak postrzegamy cyfrowy świat. Mogą sprawić, że produkt będzie wydawał się nowoczesny, świeży i angażujący. Mogą też jednak prowadzić do problemów z użytecznością, jeśli są stosowane bez zrozumienia ich ograniczeń. Jako projektanci, musimy być na bieżąco, ale przede wszystkim krytyczni.

Neumorphism: Miękki, wytłoczony, minimalistyczny

Neumorphism (czasem nazywany „soft UI”) to styl, który zyskał popularność około 2020 roku. Charakteryzuje się wykorzystaniem efektu „wytłoczenia” lub „wcięcia” w interfejsie, tworzonego za pomocą subtelnych cieni i świateł. Zamiast płaskich elementów, komponenty wydają się wychodzić z tła lub być w nim zatopione, tworząc miękką, trójwymiarową iluzję.

Charakterystyka:

• Monochromatyczność: Często używa się zbliżonych odcieni jednego koloru dla tła i elementów, by podkreślić efekt cienia/światła.
• Subtelne cienie: Dwa cienie (jeden jasny, jeden ciemny) po przeciwnych stronach elementu tworzą iluzję głębi.
• Minimalizm: Dużo białej przestrzeni, proste formy.

Kiedy stosować Neumorphism?

• Produkty, w których estetyka ma priorytet: Np. aplikacje prezentujące portfolio, proste aplikacje finansowe (nie te z setkami danych), kontrolki audio/wideo.
• Produkty o ograniczonej liczbie interakcji: Tam, gdzie jest mało przycisków i pól, a większość elementów jest statyczna.
• Ekosystemy urządzeń IoT/Smart Home: Tam, gdzie fizyczne przyciski i pokrętła mają swoje cyfrowe odzwierciedlenie.
• Projekty koncepcyjne: Do eksploracji estetycznej, często widywane na Dribbble.

Kiedy uważać na Neumorphism?

• Problemy z dostępnością: Niska kontrastowość między elementami a tłem (szczególnie dla osób z wadami wzroku). Trudno odróżnić przycisk od elementu statycznego.
• Problemy z użytecznością: Brak jasnego affordance (wskaźnika klikalności). Użytkownicy mogą nie wiedzieć, co jest interaktywne.
• Skalowalność: Trudno utrzymać spójny wygląd na złożonych interfejsach z wieloma elementami.
• Wydajność: Stosowanie wielu cieni może obciążać przeglądarkę, choć nowoczesne silniki radzą sobie coraz lepiej.

Wniosek: Neumorphism to piękny styl, ale często na granicy użyteczności. Stosujcie go z umiarem i zawsze testujcie!

Glassmorphism: Efekt matowego szkła

Glassmorphism to trend, który pojawił się później niż Neumorphism, charakteryzujący się elementami, które wyglądają jak przezroczyste, matowe szkło. Kluczowe cechy to rozmyte tło (efekt „frosted glass”), delikatne cienie i obramowania, oraz często żywe, kolorowe tła, które przebijają przez rozmyte warstwy.

Charakterystyka:

• Efekt rozmycia tła (backdrop-filter: blur): To serce Glassmorphismu.
• Przezroczystość: Elementy są półprzezroczyste.
• Jasne, subtelne obramowania: Pomagają odróżnić element od tła.
• Warstwowość: Elementy UI wydają się unosić nad tłem, tworząc efekt głębi.
• Żywe tła: Często wykorzystywane do podkreślenia efektu rozmycia.

Kiedy stosować Glassmorphism?

• Karty i panele: Idealny do wizualnego grupowania informacji i wyróżniania sekcji.
• Systemy operacyjne: Widoczny w macOS Big Sur i Windows 11, gdzie pomaga tworzyć nowoczesny i spójny wygląd.
• Nagłówki i nawigacja: Nadaje im lekkości i elegancji.
• Aplikacje multimedialne: Podkreśla wizualne treści w tle.

Kiedy uważać na Glassmorphism?

• Czytelność treści: Rozmycie tła może utrudniać czytanie tekstu nałożonego na element szklany, zwłaszcza jeśli tło jest zbyt skomplikowane lub ma niską kontrastowość.
• Dostępność: Problemy z kontrastem mogą dotknąć osoby z wadami wzroku.
• Wydajność: Efekty rozmycia mogą być obciążające dla starszych urządzeń lub przeglądarek.
• Unikajcie nadużywania: Zbyt wiele elementów glassmorphic może sprawić, że interfejs będzie chaotyczny i trudny do ogarnięcia.

Wniosek: Glassmorphism jest wizualnie atrakcyjny i może dodać głębi, ale wymaga starannego doboru tła i dbałości o kontrast.

Inne trendy UI i ogólne zasady

• Minimalizm: Zawsze aktualny, skupia się na usunięciu wszystkich zbędnych elementów, by podkreślić najważniejsze treści i funkcje.
• Dark Mode (Tryb Ciemny): Popularny ze względu na komfort dla oczu, oszczędność baterii i estetykę. Wymaga jednak starannego projektowania, by nie utracić kontrastu i czytelności.
• Gradienty: Powrót do łask, ale w bardziej subtelnej i nowoczesnej formie, często używane do dodawania głębi lub wyróżniania elementów.
• Ilustracje i animacje: Stają się integralną częścią interfejsu, dodając osobowości i ułatwiając zrozumienie (mikrointerakcje!).

Podsumowanie: Trend to nie zasada!

Trendy w UI designie są fascynujące i mogą inspirować. Mogą sprawić, że Wasz produkt będzie wyglądał nowocześnie i atrakcyjnie. Jednakże, jako projektanci UX/UI, naszym priorytetem zawsze powinna być użyteczność, dostępność i funkcjonalność. Żaden trend, jakkolwiek piękny, nie jest wart poświęcenia jasności, czytelności i łatwości obsługi.

Zanim zastosujecie modny styl:

• Pomyślcie o użytkowniku: Czy ten styl ułatwi mu życie, czy je skomplikuje?
• Testujcie: Zawsze sprawdzajcie, jak trend wpływa na zrozumienie i efektywność.
• Dostępność przede wszystkim: Czy kontrast i interaktywność są zachowane dla wszystkich?
• Umiar: Często subtelne zastosowanie trendu jest lepsze niż jego dominacja.

Trendy przychodzą i odchodzą, ale zasady dobrego UX pozostają niezmienne. Bądźcie świadomi mody, ale projektujcie z głową!

Źródła:

• Artykuły:
  • Nielsen Norman Group (NN/g): Pamiętają o zasadach, więc często krytycznie analizują trendy pod kątem użyteczności: https://www.nngroup.com/ (szukajcie „neumorphism”, „glassmorphism”, „design trends”).
  • UX Collective / Medium: Wiele artykułów z przykładami i analizami trendów.
  • Smashing Magazine: Regularnie publikuje artykuły na temat aktualnych trendów w designie.
  • „What is Neumorphism in UI and UX Design?” (UX Planet, dostępne online).
  • „Glassmorphism in User Interfaces” (Michal Malewicz, Medium, dostępne online).
• Narzędzia do eksperymentowania:
  • Figma / Adobe XD / Sketch: Pozwalają na łatwe eksperymentowanie z cieniami, rozmyciami i przezroczystością.
  • CSS backdrop-filter: Właściwość CSS do tworzenia efektu Glassmorphismu.
• Inspiracje:
  • Dribbble / Behance: Miejsca, gdzie projektanci prezentują swoje eksperymenty z nowymi stylami.